Στον αύλειο χώρο των Βασιλικών Τάφων στη Βεργίνα και στο Αρχαίο Θέατρο Μίεζας στη Νάουσα
Με βασικό άξονα τις λύρες και τα τοξωτά όργανα που συνδέουν τους τόπους που επισκέφθηκε στο διάβα του ο Μέγας Αλέξανδρος, διοργανώνεται από την ΚΕΠΑ Δήμου Βέροιας με συνδιοργανωτές την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας και τον Δήμο Νάουσας, το 5ο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αιγών, στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου 2025, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Χρήστου Καλιοντζίδη.
Με κοινό παρονομαστή την αραβοπερσική λέξη “kaman”, που σημαίνει τόξο και αποτέλεσε τον ονομαστικό πρόγονο των περισσότερων τοξοτών οργάνων της ανατολής, δομείται μια μουσική και γεωγραφική περιήγηση από τη Μακεδονία και τα στενά του Βόσπορου μέχρι την Ινδία.
Όπως σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής, καταλυτικό ρόλο σε αυτή την πρωτότυπη μουσική προσέγγιση διαδραματίζουν οι συμμετέχοντες. Διακεκριμένοι μουσικοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό έρχονται για να ενσαρκώσουν με τις “λύρες” τους την ιστορία, την κουλτούρα, την ετερογένεια, τα μυθικά επιτεύγματα και τα πάθη των λαών τριών ηπείρων που σφυρηλάτησαν τη λαϊκή μουσική τους παράδοση. Κληρονομιές που χάνονται στα βάθη των αιώνων και έχουν προέλθει από το μεγάλο χωνευτήρι των πολιτισμών, των θρησκειών, των ετερόκλητων συμμαχιών και των άγριων συγκρούσεων, υπενθυμίζοντας εν κατακλείδι πως οι κοινές συνισταμένες και τα μουσικά μας βιώματα εκμηδενίζουν τις χιλιομετρικές αποστάσεις και τις πολιτισμικές διαφορές.
Στο Φεστιβάλ, συμπράττουν: Ο Ross Daly στην κρητική λύρα με συμπαθητικές χορδές, το tarhu και το αφγανικό ρεμπάπ, η Κέλλυ Θωμά με τη σοπράνο κρητική λύρα, η Χρυσάνθη Γκίκα με την πολίτικη λύρα, και ο Χρήστος Καλιοντζίδης με την πεντάχορδη ποντιακή λύρα, τον κεμανέ Καππαδοκίας και το βιολί, πλαισιωμένοι από τον Θωμά Μελετέα στο ούτι και το Φοίβο Αποστολίδη στα κρουστά (darbuka, frame drums, Indian tabla).
Το 5ο Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αιγών πραγματοποιείται υπό την αιγίδα και με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Το πρόγραμμα του διημέρου
Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου, στις 8.30μ.μ.
Μια διαδρομή γεμάτη δόξα και…δοξάρια
Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών – Βασιλικοί Τάφοι (αύλειος χώρος),Βεργίνα
Από τη βόρεια Ελλάδα και οδεύοντας ανατολικά, κάθε μουσική παράδοση κάθε τόπου που συναντάμε έχει να παρουσιάσει και από ένα (τουλάχιστον) τοξωτό όργανο. Λύρα, κεμεντζέ, κεμανέ, καμαντσάχ, καμπακ κεμανε, μέχρι και το ινδικό σαρόντ, οριοθετούν μια γεωγραφική περιοχή που στη μουσική της ταυτότητα γράφει με κεφαλαία γράμματα την αραβοπερσική λέξη kaman, που σημαίνει τόξο, και αποτελεί το συνδετικό κρίκο ανάμεσα τους. Ήχοι που συγγενεύουν μεταξύ τους, αλληλεπιδρούν, επιβιώνουν, μα το κυριότερο ανθίζουν σε βάθος πολλών αιώνων, προσφέροντας σε όσους έχουν την τύχη να τους συναντήσουν εμπειρίες πρωτόγνωρες, ξεχωριστές, γεμάτες εικόνες, συναισθήματα και αρώματα. Με άξονα όλα τα παραπάνω, η συγκεκριμένη παράσταση έχει ως στόχο να ξετυλίξει το νήμα μιας ιστορίας που ξεκινά από τα δικά μας μέρη και τις γνώριμες στην ελληνική επικράτεια λύρες, μέχρι να φτάσουμε στα βάθη της Περσίας και τη μακρινή Ινδία ταξιδεύοντας με κουπιά τα δοξάρια των συμμετεχόντων.
Στο ροή του προγράμματος θα παρουσιαστούν παραδοσιακές μελωδίες και τραγούδια από όλη τη διαδρομή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς και σύγχρονες συνθέσεις που εφάπτονται πλήρως στο αισθητικό υπόβαθρο της θεματικής, με μια δυναμικά εξελικτική πορεία που διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή – ακροατή μέχρι την τελευταία νότα.
Συμμετέχουν οι μουσικοί
Ross Daly – κρητική λύρα με συμπαθητικές χορδές, tarhu, αφγανικό ρεμπάπ
Κέλλυ Θωμά – σοπράνο κρητική λύρα
Χρυσάνθη Γκίκα – πολίτικη λύρα
Χρήστος Καλιοντζίδης – πεντάχορδη ποντιακή λύρα, κεμανέ Καππαδοκίας, βιολί,
Θωμάς Μελετέας – ούτι
Φοίβος Αποστολίδης – κρουστά (darbuka, frame drums, Indian tabla)
Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου, στις 8.30μ.μ.
Μουσικές της Περσίας- Σύγχρονος διάλογος με μια μεγάλη μουσική παράδοση
Αρχαίο Θέατρο Μίεζας (Νάουσα)
Η μεγαλοπρεπής περσική αυτοκρατορία άφησε με τη διάλυσή της πολλά πολιτισμικά στοιχεία ως παρακαταθήκη στην εν γένη περιοχή, γεγονός που διακρίνεται μέχρι και σήμερα. Σε χώρες όπως το Ιράν, το Αφγανιστάν, το Ιράκ κ.α. διδάσκουν και ερμηνεύουν τόσο τις λαϊκές μουσικές παραδόσεις όσο και την κλασική έκφανση της περσικής μουσικής. Πιο συγκεκριμένα, η φόρμα “Radif” είναι το κυριότερο σημείο αναφοράς για σολίστες, εκπαιδευτικούς, αλλά και μαθητές. Μια φόρμα που περιέχει συνθέσεις ορχηστρικές, ποικίλα ρυθμικά μοτίβα, αυτοσχεδιασμούς, φωνητικά μέρη, και πάνω στην οποία ο κάθε δάσκαλος / δημιουργός εκφράζει τη δεξιοτεχνία, τις ιδέες, τα βιώματα και τις συνθετικές του δυνατότητες δημιουργώντας έτσι ένα προσωπικό σημείο αναφοράς στα πλαίσια της παρακαταθήκης που έλαβε. Με βάση αυτή τη φιλοσοφία, η παράσταση θα παρουσιαστεί έχοντας ως “χάρτη” την εξελικτική πορεία της φόρμας Radif, προσεγγίζοντας την όμως πέρα από τα όρια των κλασικών περσικών έργων, εκμεταλλευόμενοι ήχους οικείους, όργανα της καθ’ ημάς ανατολής, και φυσικά την υψηλού επιπέδου δεξιοτεχνία των μουσικών της εν λόγω συναυλίας.
Συμμετέχουν οι μουσικοί
Ross Daly – κρητική λύρα με συμπαθητικές χορδές, tarhu, αφγανικό ρεμπάπ
Κέλλυ Θωμά – σοπράνο κρητική λύρα
Χρυσάνθη Γκίκα – πολίτικη λύρα
Χρήστος Καλιοντζίδης – πεντάχορδη ποντιακή λύρα, κεμανέ Καππαδοκίας, βιολί,
Θωμάς Μελετέας – ούτι
Φοίβος Αποστολίδης – κρουστά (darbuka, frame drums, Indian tabla)
Βιογραφικά μουσικών
Ο Ross Daly, μουσικός Ιρλανδικής καταγωγής, αποτελεί ένα πρόσωπο ορόσημο για την μουσική της Κρήτης αλλά και για την εξέλιξη της world music σκηνής ανά τον κόσμο. Παιρνώντας τα παιδικά του χρόνια σε Αγγλία, Καναδά, Ιαπωνία, ΗΠΑ, έμαθε πιάνο, βιολοντσέλο, και κλασσική κιθάρα. Στη δεκαετία του 1960 (Λος Άντζελες & Σαν Φρανσίσκο) ήρθε σε επαφή με μουσικές της Ανατολής ενώ το 1970 επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Κρήτη και το 1975 εγκαταστάθηκε μόνιμα εκεί. Με εξειδίκευση στην κρητική λύρα και το αφγανικό ρεμπάμπ, και με την αγάπη του για πολλά από τα μουσικά όργανα της ανατολίας, έχει δημιουργήσει μια βαθιά δική του παράδοση στις modal μουσικές της Ασίας που διακρίνεται για το ιερό της υπόβαθρο, την ποικιλομορφία, και τη διαπολιτισμική της ένωση. Παράλληλα, από το 1982 έχει αφήσει το στίγμα του και στον εκπαιδευτικό χώρο αυτών των μουσικών παραδόσεων μέσω του Labyrinth Musical Workshop. Έχει κυκλοφορήσει πάνω από 35 album δικών του συνθέσεων και παραδοσιακών καταγραφών.
Η Κέλλυ
Θωμά, ξεκίνησε να ασχολείται με την κρητική λύρα το 1995, με δάσκαλο τον Ross Daly. Από το 1998 ταξιδεύει με τον ίδιο και το συγκρότημα του «Λαβύρινθος» σε πόλεις της Ευρώπης, της Ασίας, της Αμερικής και της Αυστραλίας. Μέσα από αυτή την εμπειρία έχει συνεργαστεί με καταξιωμένους μουσικούς διαφόρων παραδόσεων του κόσμου, γεγονός που έχει συμβάλει σημαντικά στη διαμόρφωση του ιδιαίτερου ήχου που χαρακτηρίζει το παίξιμό της. Από το 2008 συνεργάζεται με το κουαρτέτο εγχόρδων Tokso που εδρεύει στη Νορβηγία. Έχει εκδώσει τρεις προσωπικές δισκογραφικές δουλειές , Anamkhara (2009), 7Fish (2014) και “Άμα κοπάσουν οι καιροί” (2018) οι οποίες έχουν αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές από διεθνή περιοδικά και μουσικούς παραγωγούς.
Η Χρυσάνθη Γκίκα, ξεκίνησε μαθήματα πολίτικης λύρας σε ηλικία 14 ετών στο Ωδείο Αθηνών και συνέχισε στη Σχολή του Σίμωνα Καρρά με δάσκαλο τον Στρατή Ψαραδέλλη. Είναι απόφοιτη του τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη με ειδίκευση στην πολίτικη λύρα και υπεύθυνο καθηγητή τον Σωκράτη Σινόπουλο. Από τον πρώτο χρόνο της επαφής της με τη λύρα συμμετέχει σε σύνολα, ορχήστρες και festivals εντός και εκτός Ελλάδος και έχει συνεργαστεί με πολλούς διακεκριμένους καλλιτέχνες και δασκάλους (Χρήστος Τσιαμούλης, Kudsi Erguner, Jean-Guihen Queyras, Mark Withers, Ross Daly, Efren Lopez, Χάρης Λαμπράκης, Ευγένιος Βούλγαρης, Μάρθα Μαυροειδή, Γιώργος Καζαντζής κ.α.).
Ο Θωμάς Μελετέας, είναι ουτίστας, συνθέτης και υποψήφιος διδάκτορας του τµήµατος Mουσικής Επιστήµης και Τέχνης του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας. Ερευνά και εργάζεται πάνω στη σύµπραξη της µουσικής γλώσσας της τροπικότητας της ανατολικής Μεσογείου και των “παραδοσιακών” µε τη σύγχρονη µουσική. Έχει κυκλοφορήσει 3 άλµπουµ µε συνθέσεις του και διάφορα singles και Eps. Έχει περιοδεύσει εκτενώς στην Ελλάδα και το εξωτερικό µε τα προσωπικά του σχήµατα και µε τα σχήµατα των Πέτρου Κλαµπάνη, Χρήστου Καλιοντζίδη, κ.α. Διδάσκει ούτι, θεωρία τροπικής µουσικής σύνθεση και αυτοσχεδιασµό από το 2018.
Ο Χρήστος Καλιοντζίδης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Μουσικού Φεστιβάλ Αιγών, προέρχεται από οικογένεια με πλούσιο μουσικό υπόβαθρο. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με master degree στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του ΠΑΜΑΚ. Εχει ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα δίνοντας συναυλίες σε ιστορικά μέρη όπως το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού και το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου και έχει εμφανιστεί σε πολλές χώρες της Ευρώπης, της Αμερικής, της Βόρειας Αφρικής και της Αυστραλίας, συνοδεύοντας καταξιωμένους ερμηνευτές και μουσικούς του ελλαδικού χώρου και όχι μόνο. Το 2024 πήρε το πρώτο του Χρυσό & Τριπλά Πλατινένιο Βραβείο ως δημιουργός για τη συνεισφορά του στο άλμπουμ της Marina Satti με το όνομα “POP”. Μοιράστηκε μέχρι τώρα 6 προσωπικούς δίσκους με τον τελευταίο με τίτλο «Maçka Radif’, που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2023, να έχει ψηφιστεί ως ένα από τα 20 καλύτερα album για το Balkan Music Charts. Επί τέσσερα χρόνια διετέλεσε διδάσκων (407/80) στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Τμήμα Μουσικών Σπουδών, και σήμερα είναι καθηγητής στο Μουσικό Σχολείο Κατερίνης.
Ο Φοίβος Αποστολίδης γεννήθηκε στις 2 Μαΐου 1989 στην Κατερίνη και μεγάλωσε σε μια οικογένεια ερασιτεχνών μουσικών. Το 2007 μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη για να σπουδάσει στη Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από όπου αποφοίτησε το 2016. Από νεαρή ηλικία έδειξε έντονο ενδιαφέρον για τη μουσική και σε ηλικία 19 ετών αποφάσισε να ασχοληθεί επαγγελματικά. Ειδικεύτηκε στα κρουστά της Ανατολής (Darbuka, Riq, Bendir, Davul), μαθητεύοντας δίπλα στον Λουκά Μεταξά και συμμετέχοντας με υποτροφία στα σεμινάρια «Roots & Routes» στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας μέσω του ωδείου «Εν Χορδαίς». Στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα Darbuka και ρυθμολογίας με τον Δημήτρη Παναγούλια. Η επαφή του με την ινδική κλασική μουσική άνοιξε έναν νέο ορίζοντα, οδηγώντας τον στη μελέτη της Ινδικής Tabla και της Hindustani ρυθμολογίας με τον Αθανάσιο Λάιο. Από το 2015 συνεχίζει τις σπουδές του δίπλα στον Hiren Chate, έναν διεθνώς αναγνωρισμένο σολίστα και μαθητή του Pt. Yogesh Samsi της Punjabi Gharana. Το 2020 εισήχθη στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, από όπου αποφοίτησε το 2025 με ειδίκευση στα παραδοσιακά κρουστά. Οι σπουδές του στον τομέα αυτό ενίσχυσαν τη βαθιά κατανόησή του στη θεωρία, την τεχνική, την ερμηνεία καθώς και του τρόπου της ακαδημαϊκής και επιστημονικής μελέτης της τέχνης των κρουστών της Ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης περιοχής. Η καλλιτεχνική του ταυτότητα χαρακτηρίζεται από ευρύτητα και διαπολιτισμικότητα. Ασχολείται ενεργά με ένα μεγάλο φάσμα μουσικών ειδών, από την ελληνική λαϊκή και δημοτική μουσική έως την ποντιακή, την τουρκική, την αραβική, την gypsy, την world music και την jazz. Έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμα μουσικά σύνολα και project, συνοδεύοντας σολίστες σε συναυλίες και φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Αποτελεί τακτικό μέλος των μουσικών σχημάτων: Ηλιοδρόμιο, Loxandra Ensemble, Ακούσματα Ανατολής, Selanik Turbo Band.