Ελεύθερη διασκευή από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Γιάνους Κόρτσακ
Σκηνοθεσία: Χρήστος Κυπαρισσόπουλος
Στίχοι τραγουδιών: Ξένια Καλογεροπούλου
ΚΥΡΙΑΚΗ 21/12, ώρα 11:30 π.μ.
ΑΝΤΩΝΙΑΔΕΙΟΣ ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ
ΣΚΗΝΗ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΓΩΝΙΑΔΗΣ
Ο Ματίας και οι φίλοι του φτάνουν στο τέλος μιας πολύτιμης διαδρομής. Μιας διαδρομής που γέμισε με όνειρα, παιχνίδι, χαρά και γέλια, αλλά και με στιγμές ματαίωσης, μικρές ήττες, μεγάλα μαθήματα και εκείνη τη γλυκιά ενηλικίωση που έρχεται μόνο μέσα από την αλήθεια των παιδιών.
Μιας πορείας που αγκαλιάστηκε από μικρούς και μεγάλους, από την Ημαθία, την Πέλλα, την Πιερία και τη Θεσσαλονίκη, αφήνοντας σε κάθε παράσταση ένα μικρό αποτύπωμα καρδιάς.
Και τώρα, αυτή η τόσο αγαπημένη ιστορία θα ειπωθεί για τελευταία φορά την Κυριακή 21 Δεκεμβρίου, στις 11:30 π.μ., στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών της Βέροιας, στη Σκηνή Οδυσσέας Γωνιάδης. Σε μια παράσταση ανοιχτή για όλο το κοινό, που μας δίνει μια τελευταία ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε πως η παιδική ματιά μπορεί ακόμη να συγκινεί, να εμπνέει και να μας δείχνει όσα αξίζει να κρατάμε.
Μην τους χάσετε. Γιατί είναι μια ιστορία που αξίζει να θυμάται κανείς.
ΥΠΟΘΕΣΗ
Ο νεαρός Ματίας, μοναδικός διάδοχος του θρόνου στέφεται, μετά τον αιφνίδιο θάνατο του πατέρα του, ο νεότερος βασιλιάς της ιστορίας (μόλις δέκα ετών).
Το έργο χωρίζεται σε δύο μέρη.
Στο πρώτο μέρος ο μικρός Ματίας, βρισκόμενος αντιμέτωπος με τις παραδοξότητες και τον παραλογισμό του πολέμου, αλλά και με έναν κόσμο δομημένο από τις επιλογές των ενηλίκων, θα λάβει μέρος ο ίδιος του στον πόλεμο ως απλός στρατιώτης βιώνοντας εκ των έσω το παράλογο του πράγματος.
Έτσι έχοντας ιδία άποψη πλέον θα περάσει στο δεύτερο μέρος όπου ανατρέπει τα τεκταινόμενα και παραδίδει την εξουσία στα χέρια των παιδιών. Οι ρόλοι αντιστρέφονται και η νέα εποχή της «Παιδοκρατίας» ξεκινά. «Τα παιδιά στην εξουσία – οι μεγάλοι στα θρανία»: ένας κόσμος φαντασίας, όπου ο πόλεμος παύει, η αδικία εκλείπει και η δημοκρατία ανασχηματίζεται. Κι όμως, παρά τις ευγενείς προθέσεις, η νέα αυτή τάξη πραγμάτων δοκιμάζεται σοβαρά… Πόσο μπορεί να διαρκέσει; Πόσο μπορούν τα παιδιά απλά με την αθωότητά τους να διοικήσουν έναν ολόκληρο πλανήτη;
Το συμπέρασμα στο οποίο θα καταλήξει ο Ματίας με τους φίλους του είναι το προφανές. Πρώτα θα πρέπει να περάσουνε από τα μαθητικά θρανία… στη συνέχεια από τα «θρανία της ζωής». Με την αποκομιδή της εμπειρίας, παραδεχόμενοι τα λάθη τους και μαθαίνοντας από αυτά, θα μπορέσουν στη συνέχεια να αναλάβουν την οποιαδήποτε διοίκηση.
ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Το έργο, βασισμένο στο διαχρονικό μυθιστόρημα του Γιάνους Κόρτσακ και διασκευασμένο για το θέατρο από την Άλκη Ζέη, αποτελεί ένα σπουδαίο αντιπολεμικό αφήγημα με έντονο ανθρωπιστικό και παιδαγωγικό χαρακτήρα.
Το έργο του Κόρτσακ, μεταφρασμένο σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες, αποτελεί ύμνο στη φιλία, την ελπίδα, την αισιοδοξία, αλλά και κυρίως στην αθωότητα και την ανυπέρβλητη δύναμη της παιδικής ψυχής. Πυρήνας της θεατρικής αυτής πρότασης είναι ο σεβασμός στα δικαιώματα και τις ευθύνες του ανθρώπου, ενώ το κοινό –και ιδιαίτερα το παιδικό– καλείται να σκεφτεί, να δράσει και να εμπιστευτεί τη φωνή του αλλά και την λογική του.
Ο Γιάνους Κόρτσακ, συγγραφέας του πρωτότυπου έργου, υπήρξε παιδαγωγός, γιατρός και δημοσιογράφος, και θεωρείται από τους πρωτεργάτες της θεμελίωσης των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αποτυπώθηκαν αργότερα στη Διεθνή Σύμβαση. Αφιέρωσε τη ζωή του στην προστασία και την υπεύθυνη διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Στο αποκορύφωμα της ηθικής του στάσης, αρνήθηκε να εγκαταλείψει τους μικρούς τροφίμους του στο γκέτο της Βαρσοβίας, συνοδεύοντάς τους στα ναζιστικά στρατόπεδα το 1942 και πεθαίνοντας μαζί τους.
Η θεατρική διασκευή της Άλκης Ζέη, βαθιά εναρμονισμένη με την ουσία του αρχικού έργου, έχει πλέον καθιερωθεί ως ένα δημιουργικό έργο με τη δική της ξεχωριστή υπογραφή. Η σπουδαία συγγραφέας και αγωνίστρια για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου, μίλησε με συνέπεια και αγάπη τη γλώσσα των παιδιών, τόσο στη ζωή όσο και στο συγγραφικό της έργο, το οποίο παραμένει ζωντανό και επίκαιρο.
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Τόσο μακριά κι όμως τόσο κοντά μας είναι ένας πόλεμος. Έχουμε οικειοποιηθεί το παράλογο και το βάζουμε μέσα στο σπίτι μας, καθημερινά, δίπλα μας, κοιτάζοντάς το από την κλειδαρότρυπα της τηλεόρασης και των ειδήσεων. Κλεφτές ματιές σε κάτι που μας αφορά άμεσα όσο μακριά κι αν είναι.
Και τι καλύτερο από το να μας ανοίξουν την πόρτα της κλειδαρότρυπας τα ίδια τα παιδιά και με την αφέλειά τους, την αθωότητά τους και το απονήρευτο μυαλό και βλέμμα τους, να μας δείξουν το σωστό. Ίσως είναι καιρός να αναζητήσουμε ξανά εκείνο το αγνό, καθαρό βλέμμα της παιδικής μας ηλικίας.
Ο μικρός Ματίας γουρλώνει τα μάτια με τον πόλεμο, με την αδικία, με την εξαπάτηση, με την ωμή πραγματικότητα που κατασκευάζουν και αποδέχονται οι ενήλικες.
Η Άλκη Ζέη και ο Γιάνους Κόρτσακ μας υπενθυμίζουν, με καθαρότητα και τόλμη, ότι υπάρχουν εναλλακτικές. Μας προτρέπουν να δούμε τον κόσμο μέσα από την παιδική φαντασία και την αθωότητα – τις μόνες ίσως δυνάμεις που μπορούν ακόμη να τον μεταμορφώσουν.
Σκηνοθετικός στόχος είναι τρία είδη θεάτρου, αυτό τις πρόζας, του κουκλοθεάτρου και του μιούζικαλ να παντρευτούν επί σκηνής σε ένα θεατρικό παράγωγο όπου θα μείνει αξέχαστο σε μικρούς και μεγάλους. Με τεχνικές φωτισμού, αλλά και γρήγορων αλλαγών σκηνικών και σκηνών, θα προσπαθήσουμε να ανεβάσουμε τον ρυθμό κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον των μικρών μας φίλων.
Επίσης κάθε είκοσι περίπου λεπτά οι θεατές θα καλούνται από τους ηθοποιούς να λάβουν και αυτοί μέρος στο όλο δρώμενο κάνοντας μαζί τους μία μικρή και εύκολη χορογραφία υπό τους ήχους της μουσικής. Στο ενδιάμεσο, η απεύθυνση των ηθοποιών στο κοινό με ερωτήσεις κριτικής σκέψης και ηθικής δεοντολογίας θα εντείνουν το ενδιαφέρον των μικρών μας φίλων, υπογραμμίζοντας την αίσθηση πως συντέλεσαν και αυτοί με τη σειρά τους στην επίλυση της κατάστασης.
Θεατές και ηθοποιοί, σαν μία θεατρική μάζα, θα καταλήξουν μαζί στο τέλος του έργου και στην Αριστοτελική ηθική κάθαρση.
Χρήστος Κυπαρισσόπουλος
Συντελεστές
Κείμενο: Άλκη Ζέη
Σκηνοθεσία: Χρήστος Κυπαρισσόπουλος
Στίχοι τραγουδιών: Ξένια Καλογεροπούλου
Πρωτότυπη Μουσική / Μουσική διδασκαλία: Άλεξ Ιωσηφίδης
Σκηνογραφία / Ενδυματολογία: Δημήτρης Γεωργόπουλος
Χορογραφία: Αφροδίτη Γεωργιάδου
Επιμέλεια ήχου: Αλέξανδρος Καροτσέρης
Creative – Art / Φωτογραφίες: Τάσος Θώμογλου
Βίντεο / Μοντάζ / Τρέιλερ: Γιάννης Γαλιάτσος
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαίρη Αηδονίδου
Παραγωγή / Οργάνωση Παραγωγής / Προβολή: ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας
Τους ρόλους ερμηνεύουν (αλφαβητικά):
Λάζαρος Γιαννακόπουλος, Βασιλική Ζώκου, Αναστάσιος Καραγιάννης, Παναγιώτης Μιχαλόπουλος, Όλγα Πάπιστα, Χρήστος Τζιώτας
INFO:
Τελευταία Παράσταση: Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2025, 11:30 π.μ.
Διάρκεια: 70 λεπτά
Τιμή Εισιτηρίου: 6 ευρώ
Χώρος: Αντωνιάδειος Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Σκηνή Οδυσσέας Γωνιάδης, Βέροια
Προπώληση – Κρατήσεις:
t: 2331078140 – 146
e: info.dipethever@gmail.com | paragogidipethever@gmail.com
H Κ.Ε. ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας επιχορηγείται με προγραμματική σύμβαση από το Υπουργείο Πολιτισμού, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και το Δήμο Βέροιας.
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ